ΔΕΛΦΟΙ, 19-20/5/2006

Ευχαριστώ πολύ τους Οργανισμούς που οργάνωσαν αυτή τη σημαντική διημερίδα και για τη πρόσκλησή τους βεβαίως. Εγώ θα προσπαθήσω να κάνω μια πολύ πιο απλή και αισθάνομαι και πιο αισιόδοξη προσέγγιση του προβλήματος. Αυτά που θα σας πω είναι όλα ένας καρπός ανάμεικτος, ένα μείγμα που εμπεριέχει το βίωμά μου στη πολιτική, πολλά χρόνια στην Αυτοδιοίκηση και στο κράτος, αλλά και στη σπουδή στις διάφορες θεωρίες για την Αυτοδιοίκηση και το κράτος.

Μάλιστα, κύριε Αρσένη, εδώ πριν από 7-8 χρόνια έγινε ένα ιστορικό Συνέδριο για το κράτος, είχαν έρθει διανοούμενοι από όλο τον κόσμο, όπου αυτό έδωσε και ένα μεγάλο καρπό για τη χώρα μας: τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών. Εδώ γεννήθηκε η ιδέα δηλαδή στους Δελφούς με αυτό το Συνέδριο που είχε γίνει.

Βεβαίως ο τελικός στόχος, γιατί μου αρέσει να είμαι πολύ σαφής και συγκεκριμένος, θα είναι το περιεχόμενο της εισήγησής μου, δηλαδή η ώρα της περιφέρειας. Εκεί θα καταλήξω, αλλά θέλω να δούμε το γενικό για να πλησιάσουμε με πολύ μεγαλύτερη επάρκεια και ασφάλεια το ειδικό που είναι οι περιφέρειες. Ας δούμε το κράτος λοιπόν.

Υπάρχουν πολλές συγχύσεις και πολλές παρεξηγήσεις κυρίως από το πολιτικό προσωπικό της χώρας, αλλά και από τους διανοούμενους και από τους πανεπιστημιακούς. Ίσως λόγω των δεκαετιών που έχουν προηγηθεί και του ανορθόδοξου τρόπου λειτουργίας του ελληνικού κράτους.

Η βασική αποστολή του κράτους, που στην Ελλάδα περίπου το είχαμε ξεχάσει, είναι οι πολίτες του, είναι η κοινωνία των πολιτών, είναι η οικονομική ζωή και αν θα δίναμε έναν απλό ορισμό του κράτους, το κράτος υπάρχει για να εξυπηρετεί τους πολίτες, το κοινωνικό σύνολο και να είναι πραγματικά καταλύτης στις οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες και όχι βαρίδιο όπως είναι σήμερα.

Έγιναν πολλές απόπειρες, οι λεγόμενες μεταρρυθμίσεις στη πατρίδα μας από τη μεταπολίτευση και μετά, χωρίς όμως οι απόπειρες αυτές να είναι αποδοτικές, ήταν αποσπασματικές γιατί δεν είχαν από πίσω τους ως υποστήριξη τη θεωρία του κράτους και τα βήματα που πρέπει να γίνουν ακριβώς για να φτάσουμε στον στόχο, δηλαδή στον στόχο ενός κράτους αποτελεσματικού, που να υπάρχει για τους πολίτες, με μετρήσιμα αποτελέσματα. Ακόμα αυτό το πράγμα είναι άγνωστο στη πατρίδα μας.

Όλοι οι θεωρητικοί συμπίπτουν ότι το κράτος βασικά έχει τρεις συνιστώσες. Εδώ συμπίπτουν όλοι οι θεωρητικοί, έχουν αλλού διαφωνίες ανάλογα με τη πολιτική τους προέλευση ή τα βιώματά τους. Είναι δηλαδή άθροισμα τριών πραγμάτων: ανθρώπινο δυναμικό, εσωτερικές λειτουργίες, δομές.

Στο επίπεδο του ανθρώπινου δυναμικού η μόνη σημαντική μεταρρύθμιση που έγινε στη πατρίδα μας ήταν ο λεγόμενος νόμος Πεπονή, δηλαδή η αξιοκρατική εισαγωγή των νέων στο Δημόσιο, που και αυτή έχει πολλές φορές δυστυχώς και καταστρατηγηθεί και ταλαιπωρηθεί μέχρι τώρα.

Δεν ολοκληρώθηκε βεβαίως το εσωτερικό του συστήματος, εκεί τα προβλήματα παραμένουν μεγάλα. Δηλαδή το θέμα της αξιολόγησης του ανθρώπινου δυναμικού παραμένει πραγματικά κάτι που μας οδηγεί στα όρια του γελοίου. Όσοι έχουν θητεύσει στα αξιώματα τα κρατικά ξέρουμε ότι το 90% και πλέον των εκθέσεων βγάζουν αρίστους υπαλλήλους, συνεπώς με αρίστους υπαλλήλους θα έπρεπε να έχουμε ένα άριστο κράτος. Βέβαια άριστο κράτος και λειτουργίες δεν έχουμε. Ποτέ δεν έχουν γίνει εσωτερικές αξιολογήσεις.

Εδώ γίνεται επίσης ένα μεγάλο λάθος: αξιολόγηση ανθρώπινου δυναμικού δεν μπορεί να υπάρξει αν δεν αξιολογηθούν οργανικές μονάδες. Ξεκίνησε ο κύριος Αρσένης στη παιδεία και έγινε κόλαση και συνεχίζει ακόμα το θέμα της αξιολόγησης στη παιδεία, στα άλλα πεδία των δημοσίων Οργανισμών ούτε κουβέντα να γίνεται. Ενώ αυτό το βήμα είναι απαραίτητο, το βήμα δηλαδή της αξιολόγησης και εν συνεχεία της συγκριτικής αξιολόγησης. Πώς θα κρίνεις αν ένας Δήμος λειτουργεί καλά; Πώς θα κρίνεις αν ένα νοσοκομείο λειτουργεί καλά; Πώς θα κρίνεις αν ένα πανεπιστήμιο λειτουργεί καλά; Όλες οι οργανικές μονάδες. Πώς θα αξιολογήσεις το ανθρώπινο δυναμικό αν δεν βλέπεις τι επιδόσεις έχει η μονάδα μέσα στην οποία δουλεύει; Ένα σημείο ακόμα, που δεν είναι το κορυφαίο της σημερινής ημερίδας, το λέω όμως για να έχουμε μια καθολική εικόνα και να φτάσουμε σε πιο ασφαλές συμπέρασμα για το ζητούμενο που είναι οι περιφέρειες.

Το δεύτερο είναι οι εσωτερικές λειτουργίες. Εδώ βρισκόμαστε στον αστερισμό παγκοσμίως της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, που έχει φέρει τρομακτικές αλλαγές στις εσωτερικές λειτουργίες του κράτους. Όλες οι χώρες, πρώτα η Ιαπωνία, μετά η Αμερική, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης ακολούθως επιχείρησαν προγράμματα ολικής ποιότητας του δημόσιου management που ακολούθησε το ιδιωτικό management, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μονάχα προς τις χώρες αυτές τα προγράμματα αυτά είχαν έναν ορίζοντα χρονικό, είχαν και μια κουλτούρα διοικητική για να τα εφαρμόσουν, σε εμάς ήταν αδύνατον να εφαρμοστούν.

Εδώ λοιπόν αυτό τον ρόλο τον έχουν παίξει τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών, είναι η πρώτη απόπειρα στη χώρα μας να οργανωθεί μονάδα παραγωγική εντός του ελληνικού συστήματος. Δηλαδή τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών ο κόσμος τα προσλαμβάνει σαν μια διαδικασία που εξυπηρετεί τους πολίτες, ενώ έχουν πολύ μεγαλύτερο βάθος. Είναι για πρώτη φορά που έγινε πιστοποίηση των διοικητικών διαδικασιών της χώρας και μάλιστα ηλεκτρονικά. Μπαίνει στο διαδίκτυο δηλαδή κάθε πολίτης και ξέρει τι πρέπει να κάνει για να ολοκληρώσει την υπόθεσή του.

Είναι η πρώτη φορά που ανατράπηκε το τεκμήριο της εξυπηρέτησης, δηλαδή με τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών, τα ηλεκτρονικά έντυπα είναι διαχωρισμένα σε δύο κατηγορίες. Όταν ο πολίτης ζητάει να εξυπηρετηθεί για μια υπόθεσή του και έχει 20 δικαιολογητικά είναι διαχωρισμένα τα δικαιολογητικά: αυτά που πρέπει να προσκομίσει ο πολίτης και αυτά που είναι μέσα στο κράτος. Αυτά που είναι μέσα στο κράτος είναι το κράτος υποχρεωμένο να τα μαζέψει. Είναι αδιανόητο δηλαδή ο πολίτης σήμερα να πηγαίνει και να του λέει ο υπάλληλος: φέρε μου και φορολογική ενημερότητα, φέρε μου και πιστοποιητικό γέννησης, φέρε μου και πιστοποιητικό στρατολογικής κατάστασης. Είναι παραλογισμός δηλαδή.

Βεβαίως τι μεγάλο έχουν φέρει τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών; Ότι ενοποίησαν τους γκισέδες του κράτους σε ενιαία υποκαταστήματα του κράτους, δημιούργησαν δηλαδή τη λογική των υπηρεσιών μιας τάσης, τη λογική ότι στο εσωτερικό του συστήματος δεν κινούν οι πολίτες αυτά τα έγγραφα και το σημαντικότερο είναι ότι παραλλήλως είναι τρία πράγματα: πιστοποίηση διοικητικών διαδικασιών, κωδικοποίηση της νομοθεσίας που είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα και παραλλήλως το πλέον σημαντικό είναι ότι είναι ο βασικός οδηγητής στο πρόγραμμα Κοινωνία της Πληροφορίας. Γιατί ξέρετε πώς δομήθηκε το πρόγραμμα Κοινωνία της Πληροφορίας; Εντός των τειχών του κάθε Υπουργείου, δεν έφταναν τα αποτελέσματα ούτε στον πολίτη. Τι είδους δηλαδή ηλεκτρονική διακυβέρνηση να οργανώσεις στο εσωτερικό του κράτους όταν δεν απολαμβάνει τους καρπούς αυτούς ο πολίτης;

Σας το είπα αυτό γιατί είναι το δεύτερο σκέλος, το σκέλος δηλαδή των εσωτερικών λειτουργιών, που αν δούμε τη μετεξέλιξη των ΚΕΠ σε συνδυασμό με το πρόγραμμα «Σύζευξις» που κινείται τώρα, την Ηλεκτρονική Υπογραφή, πραγματικά μπορούμε να πάμε σε θεαματικές εξελίξεις σε ό,τι αφορά τις εσωτερικές λειτουργίες του κράτους.

Ερχόμαστε τώρα στο κρίσιμο, αυτό που αφορά εμάς. Τα άλλα τα είπα γιατί πρέπει να τα έχουμε ως θέαση για να έχουμε ασφαλή συμπεράσματα. Ερχόμαστε λοιπόν στις δομές του κράτους, εδώ έχουν γίνει βασικά τρεις μεταρρυθμίσεις μετά το 74: η μία μεταρρύθμιση ήταν η κρατική περιφέρεια, η δεύτερη μεταρρύθμιση ήταν η ποιοτική και όχι η ποσοτική, η αλλαγή δηλαδή των κρατικών Νομαρχιών που έγιναν αυτοδιοικητικές, ο θεσμός δηλαδή της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και η τρίτη και πιο σημαντική από όλες ο Καποδίστριας. Στο επίπεδο των δομών δηλαδή του κράτους η πιο σημαντική παρέμβαση ήταν ο Καποδίστριας.

Τι θα έπρεπε να υπάρχει; Να το ανιχνεύσουμε αυτό λιγάκι. Το μεγαλύτερο βήμα κατά τη γνώμη μου σήμερα σε σχέση με το κράτος και την Αυτοδιοίκηση είναι ότι στο επίπεδο της διοικητικής και αυτοδιοικητικής κουλτούρας είμαστε ακόμα πολύ πίσω. Έχουν γίνει πολλά βήματα από το 74 και μετά, εγώ τα ονομάζω ιστορικούς κύκλους. Έχω βιώσει τους δύο μεγάλους αυτούς ιστορικούς κύκλους, θα σας περιγράψω με απλά λόγια.

Ο πρώτος ιστορικός κύκλος ήταν ότι η Αυτοδιοίκηση μετεξελίχθηκε από ένα θεσμό που είχε συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά σε θεσμό τοπικής λαϊκής εξουσίας. Εγώ όταν πρωτοέγινα Δήμαρχος το 1979 δεν ξεχώριζε κανείς τον Δήμαρχο από τον Πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου, δεν είχε καθόλου εξουσίες η Αυτοδιοίκηση, εξέδιδε συνεχώς ψηφίσματα διαμαρτυρίας και ήταν το ίδιο πράγμα σαν έβλεπες το Επιμελητήριο της περιοχής, το Εργατικό Κέντρο και τον Δήμο. Αυτή λοιπόν ήταν η πρώτη μεγάλη αλλαγή στην αισθητική της και τη λειτουργία της.

Η δεύτερη μεγάλη αλλαγή που έγινε τα πρώτα χρόνια επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ. Ο Ανδρέας Παπανδρέου ως Πρωθυπουργός, ο Γιώργος Γεννηματάς ως υπουργός Εσωτερικών, η Μελίνα, ο Τρίτσης που συνέβαλαν, αλλά και όλοι οι Υπουργοί πραγματικά που εμφορούνταν τότε με το πνεύμα της αποκέντρωσης ανέδειξαν το μεγάλο θέμα της σχέσης της Αυτοδιοίκησης με τη τοπική ανάπτυξη, ανύπαρκτο θέμα πριν. ʼρα λοιπόν αυτός είναι ο δεύτερος μεγάλος ιστορικός κύκλος, όπου η Τοπική Αυτοδιοίκηση έγινε ο πρωταγωνιστής της Τοπικής Ανάπτυξης.

Ποιο είναι το τρίτο πράγμα για το οποίο υπάρχει ένας παγκόσμιος προβληματισμός και εδώ είμαστε περίπου ανυποψίαστοι στην Ελλάδα; Είναι το κομμάτι των υπηρεσιών. Αυτό είναι το μέλλον της Τ.Α. Υπάρχουν βεβαίως προβλήματα συνταγματικά, στο γεγονός ότι στην αγωνία της η Αυτοδιοίκηση να κατακτήσει ένα πεδίο, ένα ζωτικό χώρο, έπιασε από τα μαλλιά τη τοπική υπόθεση και τώρα αυτό έχει γίνει ένα μεγάλο φράγμα, κυρίως νομικό. Το Συμβούλιο Επικρατείας που πολλές φορές ακύρωσε μεταφορά αρμοδιοτήτων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση (π.χ. πολεοδομικές), με το σκεπτικό ότι είναι κρατικές και όχι τοπικές υποθέσεις.

Συνεπώς, αυτό που σας έλεγα, η έλλειψη κουλτούρας είναι πλέον, αλλά έχει γίνει από το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης σπουδαία δουλειά τους τελευταίους μήνες, πρέπει η Αυτοδιοίκηση να δεχτεί στο DNA της ότι έχει έναν διπλό χαρακτήρα. Εκφράζει και την τοπική αυτονομία, αλλά είναι και λειτουργικό μέρος του κράτους. Είναι τμήμα του κράτους και αυτό να τυπωθεί και συνταγματικά και εν συνεχεία και με το κανονιστικό πλαίσιο της χώρας. Για εμένα αυτό είναι πάρα πολύ σοβαρό. Δεν θα ψάχνουμε να βρούμε, τι αρμοδιότητες στην υγεία, τι αρμοδιότητες είναι στην παιδεία, αλλά θα πάμε σε άλλο επίπεδο. Θα πούμε, όλες οι δημόσιες υποθέσεις έχουν και τοπική διάσταση και θα αναζητούμε σε κάθε δημόσια πολιτική την τοπική της διάσταση που νομοθετικά πλέον θα την αποτυπώνουμε.

Ερχόμαστε τώρα μετά από αυτή τη μεγάλη εισαγωγή στο δια ταύτα. Το κράτος μας λοιπόν τι παρέχει στους πολίτες του; Για αυτό σας είπα ότι θέλω να είμαι απλός και αισιόδοξος. Βασικά παρέχει τρία πράγματα και σε αυτό συμπίπτουν όλοι οι θεωρητικοί. Το ένα είναι η παραγωγή δημοσίων πολιτικών.

Το δεύτερο είναι η ανάπτυξη. Το τρίτο είναι η παροχή υπηρεσιών. Να λοιπόν τα τρία επίπεδα της διοίκησης. Το πρώτο του κεντρικού κράτους, τα άλλα δύο της Αυτοδιοίκησης. Η παραγωγή των δημοσίων πολιτικών είναι υπόθεση των Υπουργείων, αυτή είναι η δουλειά τους και αυτή είναι και η χαρά τους. Όμως δυστυχώς στην Ελλάδα αυτό δεν το έχουμε ζήσει, διότι τα Υπουργεία μας είναι δυστυχώς μέσα στις συμπληγάδες των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων, υπάρχει στην διοικητική επιστήμη η λεγόμενη ροπή στην εκτελεστότητα. Τι σημαίνει αυτό; Η εκτελεστότητα είναι κάτι που συγκινεί πολύ τα πολιτικά στελέχη, γιατί είναι πολύ εύκολο να πηγαίνεις περιοδεία και να λες, πάρε πέντε εκατομμύρια συν τρία εκατομμύρια συν τέσσερα εκατομμύρια εσύ, παρά να τους διατυπώνεις ένα όραμα που για πολλούς υποτίθεται είναι μακρινό και απλησίαστο. Συνεπώς, αυτό αν θα συμβεί, δηλαδή αν θα απαλλαγούν από τις εκτελεστικές αρμοδιότητες οι Υπουργοί δια μιας αυτά γίνονται, δεν θέλουν μεγάλες δυσκολίες και ασχοληθούν μόνο με το κυρίως έργο τους που είναι η χάραξη, η παρακολούθηση και η εποπτεία των δημοσίων πολιτικών, να το επιτελικό κράτος, να και η συρρίκνωση των Υπουργείων. Τώρα, αν θα είναι δέκα, ένδεκα, δώδεκα, δεκατρία, αυτό δεν είναι θέμα. Όμως κάπου εκεί πρέπει να είναι.

Ερχόμαστε τώρα στην Αυτοδιοίκηση. Η Αυτοδιοίκηση έχει δύο μεγάλα πράγματα να κάνει. Την ανάπτυξη και την παροχή υπηρεσιών. Πως είναι σήμερα τα πράγματα φτιαγμένα; Έχουμε τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, για να ξεκινήσω από εκεί, η οποία ήταν κρατικός θεσμός, θεσμός παροχής υπηρεσιών στο παλιό συγκεντρωτικό κράτος, δεν άλλαξε καθόλου σε ό,τι αφορά το πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, ενώ άλλαξε ποιοτικά, υποτίθεται έγινε η αιρετή Τοπική Αυτοδιοίκηση, ως προς την αποστολή της δεν άλλαξε καθόλου και είχαμε δυστυχώς και στην εξέλιξη μετά, που δεν έχει συζητηθεί ποτέ, αυτά που σας λέω είναι μια ιδεολογική ματιά στο πρόβλημα. Οι Νομάρχες δεν αγάπησαν ποτέ το αντικείμενο για το οποίο υποτίθεται ότι είχαν τον μεγάλο προορισμό να εκτελέσουν. Δηλαδή την παροχή υπηρεσιών στους πολίτες, γι΄ αυτό δεν έγιναν αυτά που λέει ο κύριος Χλέπας, συγκριτικές αξιολογήσεις, για αυτό δεν είδαμε Νομάρχες ποτέ να μιλούν για το κύριο αντικείμενό τους που ήταν αυτό.

Ξέρετε ότι στην Ελλάδα στο διοικητικό σύστημα της χώρας το 60% των ροών των πολιτών είναι στους γκισέδες της Νομαρχίας. Το 60% δηλαδή στο 100% των κινήσεων των πολιτών είναι η Νομαρχία. Δηλαδή η Νομαρχία είναι η βαριά βιομηχανία παροχής υπηρεσιών. Πότε ασχολήθηκε με αυτό η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση; Ποτέ. Τι ήθελε να κάνει; Να κάνει είτε τον ρόλο του Δήμαρχου, είτε τον ρόλο του Περιφερειάρχη. Δηλαδή την ανάπτυξη που είναι το ελκυστικό που λέγαμε και παγιδεύτηκε σε αυτό που δεν ήταν το έργο της, δεν ήταν αυτό που όφειλε να κάνει, αλλά την πήρε πάλι όμως και η εποχή μας, γιατί στην περίοδο της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης η παροχή υπηρεσιών είναι αδιανόητο να ασκείται ακόμα και από την πρωτεύουσα του Νομού.

Δηλαδή, δεν καταλαβαίνω, να σας φέρω ένα παράδειγμα, γιατί πρέπει να υπάρχει η Διεύθυνση Γεωργίας στη Λαμία και δεν θα έπρεπε να υπάρχει κάθε γεωπόνος σε κάθε Καποδιστριακό Δήμο και αγροτικό γραφείο σε κάθε Δήμο;

Συνεπώς, καταλήγουμε στο ότι η μεν παροχή υπηρεσιών με την ηλεκτρονική διακυβέρνηση έχει φτάσει ήδη κοντά στον πολίτη και ξέρετε ότι το μεγαλύτερο παράδειγμα είναι τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών που έχουν μπει στον σκληρό πυρήνα του κράτους και μπορεί να το παρέχουν στο πιο ορεινό χωριό και στο απομακρυσμένο νησί και η ανάπτυξη θέλει μεγάλα γεωγραφικά σύνολα. Μπορείς να πεις στα σοβαρά σήμερα ότι θα κάνω ανάπτυξη στη Μεσσηνία ή στα Χανιά, αν δεν έχεις μεγάλα γεωγραφικά σύνολα;

Συνεπώς, που μας οδηγούν αυτές οι απλές σκέψεις; Για μεν την ανάπτυξη ο αρμόδιος θεσμός είναι η Περιφέρεια, για δε την παροχή υπηρεσιών ο Α΄ Βαθμός Αυτοδιοίκησης. Δεν έχει νόημα η Νομαρχία. Έχει αυτοκαταργηθεί ήδη δηλαδή. ʼμα δεν την καταργήσουμε πολιτικά θα πεθάνει μόνη της σιγά-σιγά.

Που καταλήγουμε λοιπόν; Βεβαίως, θέλω να κάνω και δύο σχόλια και διαφωνώ ριζικά και με τις προσεγγίσεις και τις μελέτες της Μητροπολιτικής Διοίκησης. Από τη στιγμή που θα πάμε σε έναν καθαρό θεσμό αιρετού Περιφερειάρχη και αιρετής Περιφέρειας. Μιλούν ορισμένοι για ιστορία. Υπάρχει μεγαλύτερη ιστορία από τον κοινοτισμό στην Ελλάδα; Δηλαδή, ποιος αντέδρασε όταν έγινε ο Καποδίστριας; Το λέω για αυτούς που φοβούνται.

Εγώ πιστεύω ότι πρέπει και είναι η ώρα και η κοινωνία είναι πιο μπροστά από εμάς που καλούμαστε να ασκήσουμε πολιτική να πάμε απευθείας στην Περιφέρεια, επτά-οκτώ Περιφέρειες, με αιρετό Περιφερειάρχη απευθείας από τον κόσμο και όχι εμμέσως, αυτή είναι η προσεγγιστική μου, δεν υπάρχει κανένας λόγος Μητροπολιτικής Διοίκησης. Την Μητροπολιτική Διοίκηση θα την ασκούν οι Περιφέρειες. Βεβαίως, υπάρχει μια μικρή ιδεολογική θυσία της Πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης ότι ένα κομμάτι της ύλης της θα την κάνει την Δευτεροβάθμια, αλλά το προτιμώ αυτό από την αναποτελεσματικότητα της λειτουργίας του κράτους. Αυτό που πάει στο ελληνικό κράτος είναι ότι είναι δαιδαλώδες, ότι δεν είναι απλό και για αυτό δεν είναι αποτελεσματικό. Ξέρετε πόσα επίπεδα διοίκησης έχουμε στο Λεκανοπέδιο; Επτά ή οκτώ. Είναι τραγικό. Πως θα διοικηθεί αυτό το πράγμα;

Συνεπώς λοιπόν, δεν υπάρχει λόγος Μητροπολιτικής Διοίκησης, αιρετές Περιφέρειες και Περιφερειάρχες. Τριακόσιοι το πολύ Δήμοι με κεντρική πολιτική απόφαση, γιατί η πολιτική εθελοντικών συνενώσεων μέσω κινήτρων έχει αποδειχθεί ατελέσφορη.

Εγώ θέλω να σας πω και κάτι ιστορικό. Όταν ήμουν Δήμαρχος το 84, ο Γιώργος ο Γεννηματάς που είχε δει ότι δεν προχωρούν αυτά μου λέει, Σταύρο, δοκιμάζεις να δούμε με τις υποχρεωτικές; Το είχε δει από τότε και πήραμε ομόφωνο ψήφισμα το 84 στο Συνέδριο της ΚΕΔΚΕ στη Σάμο για υποχρεωτικές συνενώσεις. Δεν το κάναμε. ʼλλαξε τότε ο Υπουργός και έπρεπε να περάσουν είκοσι χρόνια για να γίνει αυτή η μεταρρύθμιση. Σας το λέω αυτό, γιατί πιστεύω βαθύτατα ότι είμαστε έτοιμοι.

Σύνεδρος: (εκτός μικροφώνου)

Σταύρος Μπένος: Καθόλου, τίποτα. Συνεπώς, εγώ πιστεύω σε ένα κράτος με δέκα-δώδεκα Υπουργεία, με επτά-οκτώ Περιφέρειες, με τριακόσιους Δήμους και για το θέμα της Νησιωτικής Ελλάδα πιστεύω κάθε νησί και Δήμος. Τόσο απλό. Βεβαίως και την αξιοποίηση για την νησιωτικότητα για την οποία δυστυχώς δεν έχει πάρει μυρωδιά ο πολιτικός κόσμος. Πέρασε στο σύνταγμα με μια πολύ ωραία φράση που λέει για την νησιωτικότητα «όταν το κράτος δρα κανονιστικά, πρέπει να παίρνει υπόψη και τη νησιωτικότητα», που αυτό σημαίνει ότι όλες οι δημόσιες πολιτικές πρέπει να προσαρμόζονται με ένα ειδικό κεφάλαιο για τα νησιά μας, είτε είναι παιδεία, είτε είναι υγεία, είτε είναι ανάπτυξη, είτε είναι αγροτική πολιτική, είτε οτιδήποτε. Αυτή ενδεχομένως θα μπορούσε να είναι και η αποστολή του Υπουργείου Αιγαίου και κακώς πιστεύουμε ότι είναι ένα χωρικό Υπουργείο. Αυτό είναι μια παρένθεση που κάνω.

Δηλαδή, πιστεύω ότι και έτσι καταλήγω όπως είναι ο τίτλος της εισήγησής μου έχει έρθει η ώρα από πολύ καιρό για να κάνουμε αυτά τα σημαντικά βήματα, για αυτό σας είπα ότι θέλω να δώσω μια απλή και αισιόδοξη νότα. Είναι έτοιμος ο κόσμος. Ούτε συγκρούσεις θα γίνουν τύπου «κάτσε καλά, Γεράσιμε». Είδατε πως δικαιώθηκε ο Γεράσιμος. Μπορεί από μια κάστα της εποχής εκείνης να είχε τις συγκρούσεις ?

Σύνεδρος: (εκτός μικροφώνου)

Σταύρος Μπένος: Αν ήταν έτοιμος λέει ? Δηλαδή, θέλω να πω και για αυτό θέλω να δώσω αυτό το αισιόδοξο μήνυμα εγώ προσπάθεια πολύ στην παράταξή μου και πιστεύω ότι έχουν γίνει βήματα και θεαματικά τα δύο τελευταία χρόνια. Ο Πρόεδρος μου έχει αναθέσει και την αντίστοιχη μαζί με τον Πάρι τον Κουκουλόπουλο τη φροντίδα για τις συνταγματικές πρόνοιες, που θα κλείσω με αυτό.

Για τις συνταγματικές πρόνοιες, πρέπει κατ΄ αρχήν να προβλεφθεί η αναθεώρηση του άρθρου 43, σε συνδυασμό με το άρθρο 102, προκειμένου να θεωρηθεί η Τοπική Αυτοδιοίκηση λειτουργικό μέρος του κράτους, εξοπλισμένου μάλιστα με νομοθετική εξουσιοδότηση.

Ένα δεύτερο σημείο είναι η ουσιαστική οικονομική αποκέντρωση, όχι μόνο στο επίπεδο πόρων για την Αυτοδιοίκηση, όπως ο φόρος επιτηδεύματος ακίνητης περιουσίας, αλλά βεβαίωσης και είσπραξης εσόδων. Να έχουν εφορίες οι Δήμοι. Αυτή είναι φορολογική αποκέντρωση, αν θέλουμε να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Όμως η ύψιστη μεταρρύθμιση μέσω του συντάγματος, που πάλι η Αυτοδιοίκηση δεν την έχει υποψιαστεί και δεν την προβάλει όσο πρέπει, είναι η κανονιστική.

Εγώ έχω διδαχτεί στο πολιτικό σύστημα ότι η μεγαλύτερη εξουσία είναι η κανονιστική. Αυτό σημαίνει, όχι ότι θα κάνουν μόνοι τους νόμους οι δημοτικοί άρχοντες και του Β΄ Βαθμού, αλλά θα προβλέπονται εξουσιοδοτήσεις από τους νόμους που θα γίνουν. Για παράδειγμα, για την παιδεία. Σε ποιο πλαίσιο μπορεί να κινηθεί στο αναλυτικό πρόγραμμα ο Δήμος; Να βάλει τοπική ιστορία ή οτιδήποτε; Δηλαδή, ποιο είναι το πλαίσιο μέσα στο οποίο κανονιστικά μπορεί να κινείται ο Δήμος, αλλά αντιστοίχως και η Περιφέρεια. Αυτά που σας είπα τα πιστεύω βαθύτατα. Πιστεύω ότι ήρθε η ώρα τους και σας ευχαριστώ που μου δώσατε την ευκαιρία να τα πω και από αυτό το σπουδαίο βήμα. Σας ευχαριστώ πολύ.

Προεδρείο (Γ. Κατσιμπάρδης): Θέλω να ευχαριστήσουμε τον Σταύρο τον Μπένο. Νομίζω ότι είναι η ώρα για να πω κάτι που ήταν εσωτερικό μας θέμα στον χώρο που ανήκουμε τον πολιτικό. Πριν από ενάμισι ή δύο χρόνια κάναμε μια μεγάλη συνάθροιση, σαν Συνέδριο στη Θεσσαλονίκη ως κόμμα ΠΑ.ΣΟ.Κ. Εκείνοι που με πρώτο τον Σταύρο τον Μπένο τοποθετηθήκαμε ανοικτά υπέρ αυτού που ακούσαμε, το είπα και εγώ χθες στην εισήγησή μου, επτά Περιφέρειες περίπου εκλεγμένες με εκλεγμένο Περιφερειάρχη και με εκλεγμένο Περιφερειακό Συμβούλιο. Μάλιστα ο κύριος Μπένος τότε είχε κάνει μια πολύ πλατειά ανάλυση ότι είναι σχηματισμένες από την αρχαιότητα, εν πάση περιπτώσει, αυτές οι Περιφέρειες. Έρχονται μόνες. Είναι η Κρήτη, είναι η Θεσσαλία, είναι η Στερεά, είναι έτοιμες. Δηλαδή και αυτό που είπε ο κύριος Βαλασσόπουλος προηγουμένως, δεν έχουμε πρόβλημα, μην τα κουβεντιάζουμε πολύ. Δηλαδή, εμείς σαν Συνέδριο πρέπει να δώσουμε μια απόλυτη πρόταση, αυτό είναι και αν δεν θέλετε έχετε και την πολιτική ευθύνη από εδώ και πέρα. Δηλαδή, εμείς δεν συζητάμε διάφορες εναλλακτικές λύσεις.

Αυτή είναι κατά γνώμη μου η κεντρική πρόταση και η απόλυτη και η πολύ σωστή πρόταση και αυτή που λείπει και που την έχει όλη η Ευρώπη και που έχουμε πάθει τόση ζημιά, έχουμε χάσει τόσα και τόσα, αφού δεν την έχουμε καθιερώσει. Τον ευχαριστούμε θερμά και προχωρούμε.