16 Μαΐου 2006

«Τοπική αυτοδιοίκηση αρμόδια για το σύνολο των δημοσίων υποθέσεων τοπικού χαρακτήρα»

«Το κράτος πρέπει να διασφαλίσει έναν ποιοτικό ρόλο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, που θα έχει να διεκπεραιώνει το σύνολο των δημοσίων υποθέσεων με τοπική ιδιαιτερότητα. Αυτή είναι μια σύγχρονη Αυτοδιοίκηση», είπε ο Βουλευτής Β Αθηνών Σταύρος Μπένος κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής του νομοσχεδίου για την «Κύρωση του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων».

Ο κ. Μπένος στην αγόρευσή του για τον Κώδικα αυτό τόνισε: «Είναι σαν να έχω ένα βιβλίο με δύο κεφάλαια, το ένα κεφάλαιο είναι πολύ καλό, αλλά το άλλο είναι λευκό, δεν υπάρχει, είναι το κεφάλαιο του παρελθόντος και το κεφάλαιο του μέλλοντος. Με άλλα λόγια, είναι τα κεφάλαια της συντήρησης και της προόδου. Αυτά για όσους πιστεύουν ότι δήθεν έχουν καταργηθεί οι διαχωριστικές γραμμές».

Αθήνα, 16 Μαΐου 2006

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της αγόρευσης του κ. Σταύρου Μπένου στην Ολομέλεια της Βουλής κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου «Κύρωση του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων».

ΟΜΙΛΙΑ ΒΟΥΛΕΥΤΗ Β' ΑΘΗΝΩΝ ΣΤΑΥΡΟΥ ΜΠΕΝΟΥ κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου: "Κύρωση του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων"

16/05/2006

Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αναμφισβήτητα η στιγμή που συζητάμε για τον Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων δεν είναι μια συνηθισμένη νομοθετική ημέρα. Είναι μια σημαντική στιγμή και αυτό νομίζω ότι πρέπει να επενεργεί και σ εμάς και να είμαστε όσο γίνεται πιο σοβαροί, νηφάλιοι και αληθινοί.

Για μένα ίσως είναι το πλέον αγαπημένο μου θέμα. Έχω διανύσει μια μακρά περίοδο με πολλούς ρόλους στα ζητήματα της αποκέντρωσης και της αυτοδιοίκησης και πραγματικά απόψε θα διεκδικήσω τη δική μου αλήθεια.

Κύριε Υπουργέ, ένας ολοκληρωμένος κώδικας κατά βάση πρέπει να έχει δύο χαρακτηριστικά. Το ένα είναι να ενσωματώνει όλο το κεκτημένο του θεσμού και το δεύτερο είναι να μπορεί να διεισδύει σ αυτό που κυοφορείται, να είναι ένα εφαλτήριο για το μέλλον. Θέλω να είμαι πολύ δίκαιος απέναντί σας και θέλω να ξεκινήσω από το πρώτο, από τα κεκτημένα του θεσμού, που υπήρξαν πολλά από τη μεταπολίτευση και μετά.

Εγώ, αγαπητοί συνάδελφοι, όταν πρωτοέγινα δήμαρχος, για παράδειγμα, την αυτοδιοίκηση δεν την ξεχώριζες - το 1979 - από το εργατικό κέντρο της πόλης σου. Στην ουσία, δηλαδή, είχε χαρακτηριστικά διεκδικητικά - συνδικαλιστικά. Σιγά-σιγά ζήσαμε η γενιά εκείνη των δημάρχων τη μετατροπή του θεσμού σε θεσμό τοπικής λαϊκής εξουσίας, που ήταν ένας πρώτος μεγάλος ιστορικός κύκλος, και ζήσαμε ύστερα ένα δεύτερο μεγάλο ιστορικό κύκλο, που τη σφραγίδα του έβαλε ο αείμνηστος Γιώργος Γεννηματάς, που ήταν η σχέση της τοπικής αυτοδιοίκησης με την ανάπτυξη. Μετά υπήρξαν και άλλες πρωτοβουλίες.

Κύριε Υπουργέ, θα πρέπει εδώ και εσείς να ομολογήσετε ότι όλες οι μεγάλες καινοτομίες έγιναν από τις κυβερνήσεις του ΠΑ.ΣΟ.Κ. μάλιστα σε πολλές από αυτές αποχωρήσατε, όπως ήταν η συζήτηση για τον Καποδίστρια- για να φθάσουμε στη σημερινή εικόνα της τοπικής αυτοδιοίκησης με τα σημερινά της κεκτημένα, που πράγματι, επειδή σας είπα ότι θέλω να είμαι δίκαιος, στον Κώδικα τα συμπεριλαμβάνετε όλα αυτά πολύ αξιόπιστα. Αν σταματούσαμε εκεί, εγώ και με τα δυο μου χέρια θα τον ψήφιζα τον Κώδικα. Τι σας προσάπτω τώρα. Σας προσάπτω το γεγονός ότι εκεί σταματήσατε, δεν προχωρήσατε παρακάτω. Και αγαπητέ συνάδελφε, και παλιέ συνάδελφε Δήμαρχε κύριε Τζίμα, που είστε και εισηγητής, βεβαίως ο Κώδικας δεν μπορεί να συμπεριλαμβάνει θεσμούς που δεν υπάγονται στην πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση, αλλά η πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση δεν λειτουργεί εν κενώ. Λειτουργεί στα πλαίσια ενός ενιαίου κράτους και πρέπει κανείς να υποδεικνύει το όραμά του γι αυτό το κράτος, για να μπορεί να έχει έναν πιο αξιόπιστο λόγο για την αυτοδιοίκηση.

Και επειδή δεν μου αρέσει να μιλάω αφηρημένα, όταν λέμε, αγαπητοί συνάδελφοι και κύριε Υπουργέ, αυτοδιοίκηση, αναφερόμαστε σ αυτό που λέει η ίδια η λέξη από μόνη της. Τι σημαίνει ουσιαστική αυτοδιοίκηση σήμερα; Σημαίνει τα εξής απλά πράγματα: Ότι έχει διοικητική αυτοτέλεια, ότι έχει οικονομική βιωσιμότητα, ότι μπορεί τουλάχιστον να μελετά και να παράγει τα έργα της τοπικής ανάπτυξης της περιοχής και να έχει μια κρίσιμη μάζα παροχής υπηρεσιών στους πολίτες της μιας και μιλάμε για την ανάπτυξη της υπαίθρου. Ανταποκρίνεται, κύριε Τζίμα και κύριε Υπουργέ η σημερινή αυτοδιοίκηση σ αυτά τα πράγματα; Να μιλήσουμε απλά και όχι αφηρημένα. Μπορούν δηλαδή σήμερα εξακόσιοι, περίπου επτακόσιοι Καποδιστριακοί Δήμοι να είναι οικονομικά βιώσιμοι; Είναι; Εκεί που έχει γίνει μια σχετική πρόοδος είναι στη διοικητική αυτοτέλεια. Είναι βιώσιμοι, αγαπητοί συνάδελφοι; Μπορούν οι περισσότεροι Καποδιστριακοί Δήμοι να έχουν προσφορά υπηρεσιών στους πολίτες τους; Και είδατε, επειδή δεν μπορούν αυτοτελώς, τι κάνουμε σ' αυτό τον Κώδικα; Έχουμε βρει τις διαδημοτικές συνεργασίες, να παρέχονται δηλαδή μέσω συμφωνιών από γειτονικούς δήμους. Αυτό, όμως, είναι πραγματική αυτοδιοίκηση; Αν δεν έχουν, λοιπόν, αυτές τις προϋποθέσεις οι σημερινοί δήμοι, τότε δεν μιλάμε για αυτοδιοίκηση, μιλάμε για ετεροδιοίκηση, γιατί αυτά που καλούνται να κάνουν εκείνοι, τα κάνουν κάποιοι άλλοι για λογαριασμό τους. Είτε πρόκειται για γειτονικό δήμο που είναι η καλύτερη εκδοχή, είτε πρόκειται για κάποιο Υπουργό, για την κυβέρνηση, για οικονομικούς παράγοντες και συνεπώς δεν μιλούμε για αυτοδιοίκηση.
Όμως, γίνονται πράγματα σήμερα στην αυτοδιοίκηση που πολλές φορές το κομματικό και πολιτικό σύστημα είναι πίσω απ αυτά τα πράγματα. Και αυτά τα πράγματα έπρεπε να υπάρχουν στον Κώδικα σήμερα. Ποια είναι αυτά τα πράγματα; Να τα πούμε πάλι πολύ απλά: Πρέπει, λοιπόν, οι δήμοι να είναι βιώσιμοι. Μπορούν χίλιοι εκατό δήμοι να είναι βιώσιμοι; Εγώ υποστηρίζω εδώ και τουλάχιστον έξι χρόνια ότι οι δήμοι το είπε και ο κ. Τσοχατζόπουλος- πρέπει να είναι το πολύ τετρακόσιοι με βάση τα παλιά συμβούλια περιοχής. Εγώ πιστεύω ότι πρέπει να είναι και λιγότεροι για να είναι βιώσιμοι, διαφορετικά πάλι δεν θα έχουμε ουσιαστική αυτοδιοίκηση.
Ύστερα, ένα δεύτερο σημείο: Παντού σε όλο τον κόσμο οι αναζητήσεις της σύγχρονης αυτοδιοίκησης ξέρετε ποιος είναι; Είναι ο τρίτος ιστορικός κύκλος που εδώ δεν έχει ανοίξει ακόμα, είναι η παροχή υπηρεσιών. Στην εποχή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης τα πάντα μπορούν να παρέχονται στο πλησιέστερο σημείο για τον πολίτη. Για να μη λέμε μόνο αφοριστικά για την εγγύτητα στον πολίτη και όλα αυτά, να μιλάμε πολύ πρακτικά.

Και επειδή εμένα μου αρέσει να μιλάω πρακτικά, σας λέω, κύριε Υπουργέ, τα εξής: Τι χρειάζονται σήμερα οι αγροφύλακες; Τι χρειάζεται αυτός ο θεσμός; Δεν θα ήταν καλύτερα να έχετε γεωπόνους και αγροτικά τμήματα στους δήμους; Δεν θα ήταν καλό, κύριε Τζίμα, οι δήμοι να έχουν την ευθύνη για τα πολεοδομικά, για τα περιβαλλοντικά; Ποιος θα τα επιβλέψει τα θέματα αυτά στους μικρούς και απομονωμένους καποδιστριακούς δήμους; Όταν ένας επενδυτής πάει να κάνει μία επένδυση, γιατί να μην τον υποδέχεται ο δήμος, να του ετοιμάζει το φάκελο και στο τέλος να του κάνει και μία δεξίωση για να υποδέχεται τις επενδύσεις; Γιατί να μην είναι ο πρωτεργάτης για τις τοπικές υποκινήσεις για απασχόληση και ένα σωρό άλλα ζητήματα που έχουν σχέση με την παροχή υπηρεσιών;

Συνεπώς, ανοίγω και ένα τρίτο κεφάλαιο που είναι το κεφάλαιο, το οποίο ελπίζω, κύριε Υπουργέ, να συζητήσουμε και στο Σύνταγμα. Είναι το κεφάλαιο του διπλού ρόλου που καλείται μία σύγχρονη Αυτοδιοίκηση να έχει, που δεν είναι μόνο εκφραστής της τοπικής αυτονομίας και της τοπικής κοινωνίας, αλλά είναι και λειτουργικό μέρος του κράτους.

Αυτό σημαίνει ότι στο κράτος μας πρέπει να προχωρήσουμε τολμηρά σε μία νέα δομή που θα έχει πολύ λίγα Υπουργεία, που θα έχει αιρετό περιφερειάρχη και αιρετές περιφέρειες -δεν έχει νόημα με τη σημερινή του μορφή ο θεσμός της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που πρέπει να ενσωματωθεί στο θεσμό της αιρετής περιφέρειας- και το πολύ τριακόσιους δήμους.

Αυτό είναι το μελλοντικό κράτος που θα διασφαλίζει ποιοτικό ρόλο για την Αυτοδιοίκηση, που δεν θα είναι, όπως σας είπα, μόνο τμήμα της τοπικής κοινωνίας και εκφραστής της τοπικής αυτονομίας, αλλά και λειτουργικό τμήμα του κράτους, που θα έχει και θα διεκπεραιώνει το σύνολο των δημοσίων υποθέσεων με τοπική ιδιαιτερότητα. Αυτή είναι μία σύγχρονη Αυτοδιοίκηση.

Πείτε μου ειλικρινά, σας παρακαλώ, κύριε Υπουργέ: Περιγράφεται αυτή η Αυτοδιοίκηση σ αυτόν τον Κώδικα; Την υπαινίσσεστε καν αυτήν την Αυτοδιοίκηση; Μα, όλα τα μέτρα που έχετε πάρει μέχρι τώρα οδηγούν ακριβώς στην αντίθετη οδό. Ανοίξατε τον ασκό του Αιόλου με την υπόθεση του «Καποδίστρια», λέτε ότι θα φέρετε τους αγροφύλακες, έναν παλαιό θεσμό. Όλα αυτά σηματοδοτούν μία επιστροφή στο παρελθόν.

Ενώ η προσπάθειά σας είναι καλή ως προς το κεκτημένο που σας είπα, και πράγματι εδώ παίρνετε άριστα και έχετε προχωρήσει και πιο πέρα ας πούμε, εμένα πολύ μου αρέσουν τα τοπικά δημοψηφίσματα- αυτά όμως που «κυοφορούνται» στην τοπική κοινωνία ούτε καν τα αγγίζει, ούτε καν τα υπαινίσσεται αυτός ο Κώδικας.
Αγαπητοί συνάδελφοι, είναι σαν να έχω ένα βιβλίο με δύο κεφάλαια, το ένα κεφάλαιο είναι πολύ καλό, αλλά το άλλο είναι λευκό, δεν υπάρχει, είναι το κεφάλαιο του παρελθόντος και το κεφάλαιο του μέλλοντος. Με άλλα λόγια, είναι τα κεφάλαια της συντήρησης και της προόδου. Αυτά για όσους πιστεύουν ότι δήθεν έχουν καταργηθεί οι διαχωριστικές γραμμές.

Σας ευχαριστώ πολύ.

(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.)