Σταύρος Μπένος: Είναι η κατάλληλη στιγμή να άρουμε το ΒΕΤΟ

Συνέντευξη του Υπουργού Αιγαίου Σταύρου Μπένου στη Μυτιλήνη
Στρατής Μπαλάσκας - "Ελευθεροτυπία", 27 Αυγούστου 1999

Μυτιλήνη

Ο υπουργός Αιγαίου Σταύρος Μπένος δηλώνει ότι η καλυτέρευση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι ώριμο αίτημα των καιρών. «Βιωματικός πολιτικός» - όπως ο ίδιος λέει πως τον χαρακτηρίζουν ο υπουργός του Αρχιπελάγους, που έγινε γνωστός ως δήμαρχος Καλαμάτας στις μέρες του καταστροφικού για τη μεσσηνιακή πόλη σεισμού του 1986, υποστηρίζει πως «πρέπει να προκριθεί η άρση του ελληνικού βέτο στις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις προς την Τουρκία αντί άλλων μεσαίων λύσεων» και εξαγγέλλει επίσκεψή του τόσο στις πληγείσες από το σεισμό τουρκικές περιοχές όσο και στην πρωτεύουσα του εκείθεν Αιγαίου, στη Σμύρνη.

Στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου χθες στη Μυτιλήνη, ο κ. Μπένος υποστήριξε την άποψή του για την άρση του ελληνικού βέτο στο ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό πρωτόκολλο στην Τουρκία. Ενώ σε αποκλειστικές δηλώσείς του στην «Ε» εξήγησε πως «τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να αρθεί το βέτο. Βεβαίως, η κυβέρνηση κινείται σε μια κατεύθυνση που είναι πάρα πολύ ορθή. Αφορά την ανάληψη πρωτοβουλιών για τη συγκρότηση ενός χρηματοδοτικού προγράμματος για τις περιοχές της γειτονικής χώρας που έχουν υποστεί αυτές τις βιβλικές καταστροφές και το οποίο θα κινείται κάπως παράπλευρα με το ήδη υπάρχον πρωτόκολλο χρηματοδότησης. Εγώ πιστεύω ότι η χρηματοδότηση λόγω σεισμού δεν πρέπει να είναι μια μεσαία λύση και ότι και τα δυο προγράμματα πρέπει να συμπέσουν. Πρόκειται για μια λύση τολμηρή, μια λύση όμως που είναι αντάξια της ιστορίας της χώρας μας, μιας ιστορίας βαθιά ανθρωπιστικής, ιστορίας υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αλληλεγγύης. Αλλά και αποδεικτική της πραγματικής ισχύος της. Η Ελλάδα δεν έχει τίποτα να φοβάται. Η Ελλάδα πρέπει να πάψει να αισθάνεται μικρή και ανασφαλής. Πρέπει να εκφράσει αυτό που είναι, μια ευρωπαϊκή χώρα που καλείται να παίξει ένα ρόλο, πρωτοποριακό ρόλο στην περιοχή».



«Και διεθνές το ακροατήριο»

Πως και γιατί όμως τώρα η άρση του ελληνικού βέτο για την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση της Τουρκίας;

«Η Ελλάδα και οι Έλληνες πολιτικοί -απαντά ο κ. Μπένος- δεν έχουν ακροατήριο μόνο τους Έλληνες πολίτες, που κι αυτούς πρέπει να τους υπολογίζουν. Υπάρχει η διεθνής κοινότητα. Ερωτώ: Είσαι πειστικός αυτήν την περίοδο να λες ότι δεν κουβεντιάζω καθόλου ή μπλοκάρω χρηματοδοτικά προγράμματα; Και μάλιστα να λες πως τάχα αυτό είναι υπεράσπιση κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας σου; Όχι. ΄Όταν φαίνεσαι ότι είσαι ασφαλής, όταν δείχνεις ότι έχεις θέσεις μέσα από ένα πλήθος προβλημάτων, τότε μπορείς να αναδεικνύεις και εκείνα τα προβλήματα για τα οποία και θα δώσεις μάχη. Και αυτό είναι η υπεράσπιση των διμερών και διεθνών συμφωνιών. Επί αυτών ούτε βήμα πίσω. Κατά τη γνώμη μου δε πάντα, πέρα από τις συνθήκες που υπάρχουν με την Τουρκία όλα τα άλλα είναι ανοιχτά στο διάλογο. Γιατί όχι;»

Ποια είναι τώρα η άποψη του υπουργού Αιγαίου για την ως τώρα ελληνική αντιμετώπιση των ευρω-τουρκικών συμφερόντων;

«Για τη στιγμή που αυτή εκφράστηκε, λέει, δεν διαφωνώ. Αλλά σήμερα, η ιστορία έχει κινηθεί με έναν τρόπο εκρηκτικό στην περιοχή μας. Έχει αναδείξει καινούργιους ρόλους και προκαλεί καινούργιους πρωταγωνιστές. Εμείς λοιπόν πρέπει να αναλάβουμε αυτό το ρόλο και να καταστήσουμε τη χώρα μας πρωταγωνίστρια».



Συγκέντρωση βοήθειας

Σημαντική θα είναι όμως η συμμετοχή του Υπουργείου Αιγαίου στην ανθρωπιστική βοήθεια προς τους σεισμοπαθείς της Τουρκίας.

Θα αναλάβουμε, ανακοινώνει ο κ. Μπένος, να συντονίσουμε και να υποκινήσουμε όλους τους φορείς, κυβερνητικούς, αυτοδιοικητικούς, μη κυβερνητικές οργανώσεις για τη συγκέντρωση βοήθειας. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών θα οργανώσουμε αποστολή και πέραν αυτού, και λόγω της προσωπικής ευαισθησίας που έχω γιατί διαχειρίστηκα μια τέτοια κρίση στο σεισμό της Καλαμάτας, θα διερευνήσουμε και τη δυνατότητα να υπάρξει και μια επίσκεψή μου στην Τουρκία που δεν θα έχει χαρακτήρα δημοσιοσχεσίτικο. Δεν θέλω να πάω για να πάω στην Τουρκία. Έχω πολύ μεγάλη εμπειρία στα ζητήματα αυτά, είμαι εγώ που ως δήμαρχος άνοιξα το δρόμο στις χρηματοδοτήσεις για σεισμούς από τους μεγάλους ευρωπαϊκούς οργανισμούς, την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ταμείο Ανασυγκρότησης του Συμβουλίου της Ευρώπης. Ξέρω δηλαδή πώς σκέφτονται οι Ευρωπαίοι για την αντιμετώπιση τέτοιων φυσικών καταστροφών, ξέρω ότι χρειάζεται μια πολιτική να ασκηθεί σε βάθος και όχι με τρόπο πρόχειρο. Ελπίζω πως η πρότασή μας, που θα διαβιβασθεί στην Τουρκία μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών, θα τύχει ανάλογης αποδοχής».

Επίσκεψη ουσίας στις πληγείσες από το σεισμό περιοχές, αλλά και γιατί όχι και μια «δημοσιοσχεσίτικη» επίσκεψη στην πρωτεύουσα του «εκείθεν» Αιγαίου, στη Σμύρνη:

«Νομίζω, απαντά, ότι ο συμβολισμός της επίσκεψης στη Σμύρνη είναι τέτοιος που κάθε άλλο παρά δημοσιοσχεσίτικη μπορεί κανείς να την χαρακτηρίσει. Μετά χαράς θα το έπραττα. Και να προσθέσω και κάτι άλλο. Όλες αυτές οι ιδέες και οι πρωτοβουλίες που θα παρθούν και που σας τις λέω ότι θα έχουν μια πολύ μεγάλη και ευεργετική επίδραση στο αναπτυξιακό μέλλον των νησιών. Η ενίσχυση των διμερών σχέσεων και επειδή τα νησιά ιστορικά, αναπτυξιακά πρέπει να ανοίξουν δρόμους προς τη γειτονική χώρα πιστεύω ότι θα έχουμε ευεργετικές επιπτώσεις».

«Ώριμος από παλιά»

Τέλος, αν όλα τα παραπάνω μπορούν να είναι αποτελέσματα και μόνο της τραγωδίας που χτύπησε τη γειτονική χώρα, ο Υπουργός Αιγαίου απαντά:

«Είμαι, όπως λέει ο ποιητής, ώριμος από παλιά. Ωριμάζουμε και έρχεται η στιγμή που ο καρπός είναι έτοιμος. Τώρα είναι έτοιμος ο καρπός και η αφορμή για τον καρπό, πέρα από τα γεγονότα που έχουμε στην περιοχή τα τελευταία χρόνια, είναι αυτό το μεγάλο γεγονός του σεισμού που απειλεί την πορεία της γειτονικής χώρας. Σπεύδω να σας πω ότι όσο πιο δημοκρατική είναι η γειτονική χώρα και όσο πιο καλά βαδίζει τόσο καλύτερα για μας. Επειδή βέβαια έχω καταγραφεί και ως βιωματικός πολιτικός, το παραδέχομαι. Στην ωρίμανση έπαιξε ρόλο και το συναίσθημα».