Τα ΚΕΠ είναι θεσμός που οφείλουμε στους πολίτες
 

Εφημερίδα "ΘΑΡΡΟΣ" Καλαμάτας
19 Φεβρουαρίου 2006
Χάρης Χαραλαμπόπουλος

ΔΙΑΦΩΝΕΙ Ο ΣΤ. ΜΠΕΝΟΣ ΜΕ ΤΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Σε «διωγμό» φαίνεται να έχουν τεθεί από την κυβέρνηση τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών, τα ευρύτερα γνωστά ως ΚΕΠ, που λειτουργούν σε όλη την Ελλάδα. Πρόκειται για ένα πρωτοπόρο θεσμό που υλοποίησε κατά τη θητεία του ως υφυπουργός στο υπουργείο Εσωτερικών ο Μεσσήνιος βουλευτής Στ. Μπένος, με πλήρη στόχο και σκοπό την εξυπηρέτηση των πολιτών, τη μείωση της γραφειοκρατίας και την αποκέντρωση του κράτους.

           Η προσφορά του θεσμού μπορεί να αναγνωρίστηκε από τη Βουλή και τη Ν.Δ. τον καιρό που ανέλαβε τα καθήκοντα διακυβέρνησης της χώρας, αλλά μετά από λίγο χρόνο άρχισαν τα προβλήματα, που κορυφώθηκαν τελευταία με τις απεργιακές κινητοποιήσεις των εργαζομένων σε αυτά. Οι τελευταίοι απείργησαν αντιδρώντας στις περικοπές προσωπικού, το έργο του οποίου μετρήθηκε με βάση την παραγωγικότητα.

Πλήρως αντίθετος στις ενέργειες της κυβέρνησης δηλώνει σήμερα στο «Θάρρος» ο Μεσσήνιος βουλευτής της Β΄ Αθηνών Στ. Μπένος, ο «πατέρας» του θεσμού. Παρατηρεί ότι τον διακατέχουν ανάμεικτα συναισθήματα μετά τις εξελίξεις, κατηγορεί την κυβέρνηση για λανθασμένη προσέγγιση στο θέμα των κριτηρίων παραγωγικότητας και προσθέτει ότι έχει ως «αποτέλεσμα να πληρώνουν οι εργαζόμενοι το κόστος της λαθεμένης προσέγγισης, κι αυτό είναι άδικο».

Προτείνει, μάλιστα, συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος, που συνοψίζονται στα εξής: Πρώτον, να τακτοποιηθούν όλοι οι εργαζόμενοι. Δεύτερον, η κυβέρνηση να κάνει ποιοτικά βήματα για την ανάπτυξη των ΚΕΠ: να μπουν οι «δύσκολες» υποθέσεις στα ΚΕΠ, αλλά και προθεσμίες διεκπεραίωσης, που, αν δεν τηρούνται, το κράτος να αποζημιώνει τους πολίτες.

Ποια είναι τα συναισθήματά σας μετά τις εξελίξεις;

Είναι ανάμικτα. Από τη μια πλευρά θετικά, γιατί το έργο των ΚΕΠ αγκαλιάστηκε πολύ από τους πολίτες και είναι οικουμενικό, ενώ από την άλλη πλευρά, δεν έχουν την πορεία που θα μπορούσαν να έχουν. Τα ΚΕΠ σχεδιάστηκαν με τέτοιον τρόπο, προκειμένου να μπορούν να εξυπηρετήσουν τους πολίτες σε όλες τις υποθέσεις τους με το Δημόσιο. Αυτή τη στιγμή, οι πολίτες εξυπηρετούνται στη μεγάλη τους πλειοψηφία για απλές υποθέσεις (πιστοποιητικά και βεβαιώσεις). Δεν έχουν μπει ακόμη στα δύσκολα (υποθέσεις με ασφαλιστικά ταμεία, επενδύσεις, μετανάστες κ.λπ.), που θα δώσουν την ευκαιρία να διαπιστωθεί η πραγματική αξία των ΚΕΠ.

Προσωπικό μου όραμα είναι ο πολίτης να εμφανίζεται μια φορά στο ΚΕΠ και η υπόθεσή του να διεκπεραιώνεται απόλυτα και σε καθορισμένη προθεσμία. Αν η προθεσμία αυτή καταστρατηγείται, τότε να δίνει το κράτος αποζημίωση στον πολίτη.

Βλέπουμε ότι η κυβέρνηση επικαλείται λόγους μη παραγωγικότητας και προβαίνει στις όποιες ενέργειες κρίνοντας και ασύμφορη τη λειτουργία τους. Υπάρχει πιθανότητα να ανασταλεί η λειτουργία των ΚΕΠ;

Είναι μια εντελώς λανθασμένη προσέγγιση αυτή που ακολουθεί η κυβέρνηση και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών στο συγκεκριμένο θέμα. Η κυβέρνηση μετρά την επίδοση των ΚΕΠ βάσει των λεγόμενων πιστοποιημένων διαδικασιών. Οι διαδικασίες αυτές αφορούν στις υποθέσεις που διεκπεραιώνουν τα ΚΕΠ με εντολή των πολιτών. Πλην όμως, δεν είναι μόνο αυτό που κάνουν σήμερα τα ΚΕΠ. Στα ακριτικά κυρίως ΚΕΠ, δίνονται πολλές πληροφορίες που δεν καταγράφονται ως πιστοποιημένες διαδικασίες. Ένας τεράστιος όγκος δουλειάς δεν είναι μετρήσιμος. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει πλήθος εργασιών που κάνουν τα ΚΕΠ οι οποίες δε μετρούνται. Για παράδειγμα, υπάρχουν ΚΕΠ σε ορισμένα χωριά που διεκπεραιώνουν υποθέσεις των αγροτών, ακόμη και τις εξισωτικές αποζημιώσεις ή αν είναι σε τουριστική περιοχή, δίνουν πληροφορίες για το καλοκαίρι. Συνεπώς, όλα αυτά δεν προσμετρώνται στη λεγόμενη παραγωγικότητα. Το σπουδαιότερο, όμως, είναι ότι επειδή ακριβώς δεν έχουν μπει τα ΚΕΠ στα δύσκολα, όπως προείπα, δεν έχουν εξοπλίσει τις μικρές, νησιωτικές και αγροτικές περιοχές με όλες εκείνες τις μονάδες και αναφέρομαι στα ασφαλιστικά ταμεία, τον ΟΓΑ, τον ΟΠΕΚΕΠΕ που δίνει τις επιδοτήσεις, τον ΕΛΓΑ, τα ΕΛΤΑ, την ΑΤΕ και αλλού.

Μιλάμε, δηλαδή, για πλήρη αποκέντρωση του κράτους...

Ακριβώς. Μιλάμε για την παρουσία του κράτους μέσα στο ΚΕΠ με όλες τις μορφές του. Για να υπάρξουν όλες αυτές οι υπηρεσίες που περιέγραψα, χρειάζονται τρία πράγματα: κτήρια, ηλεκτρονικός εξοπλισμός και ανθρώπινο δυναμικό. Αυτό το προσφέρει το ΚΕΠ, και ας ληφθεί υπόψη πως αυτά που λέω δεν είναι θεωρητικά. Όσο ήμουν στο υπουργείο, τα θέματα αυτά είχαν φθάσει προ των πυλών και ήταν έτοιμα να εφαρμοστούν. Το ήθελαν δε πάρα πολλοί όλοι αυτοί οι οργανισμοί, γιατί, εκτός των άλλων, θα επέκτειναν θεαματικά και το δίκτυο παροχής υπηρεσιών στους πολίτες.

Το σημαντικότερο που θέλω να παρατηρήσω, είναι αν μπορεί κάποιος να μιλά για παραγωγικότητα στα Ψαρά ή σε ένα ορεινό χωριό το πολύ 100 κατοίκων; Εκεί δε χρειάζεται η παρουσία και η θαλπωρή του κράτους; Πολλές φορές έχω πει ότι το ΚΕΠ φέρνει στην πατρίδα μας ένα άρωμα δημοκρατίας, που είναι η δημοκρατία της καθημερινότητας. Είναι, δηλαδή, η ίση αντιμετώπιση των πολιτών από το κράτος κι αυτό είναι ό,τι το σημαντικότερο.

Προφανώς, όμως, όλα αυτά θυσιάζονται στο βωμό των πιστοποιημένων διαδικασιών...

Ακριβώς. Πέφτουν θύμα μιας τεχνοκρατικής και στενόμυαλης αντίληψης ότι οι πιστοποιημένες διαδικασίες είναι το μόνο που πρέπει να μετράμε και να βγάζουμε συμπεράσματα, για να αξιολογούμε τα ΚΕΠ και, άρα, τους ανθρώπους που εργάζονται σε αυτά, κάτι που είναι λάθος.

Ελπίζω ότι ο κ. Παυλόπουλος το κατάλαβε αυτό, κατά τη συζήτηση που έγινε στη Βουλή και θα δώσει λύσεις. Αλλιώς, φθάνουμε σε ένα αποτέλεσμα να πληρώνουν οι εργαζόμενοι το κόστος της λαθεμένης προσέγγισης, κι αυτό είναι άδικο. Για πρώτη φορά έχουμε ένα σώμα εργαζομένων που το έχει αγαπήσει τόσο πολύ ο ελληνικός λαός, που είναι παιδιά καινούργια, με χαμόγελο και ευγένεια, κι έχουν αλλάξει ριζικά την εικόνα του κράτους. Είναι δυνατόν να τους τιμωρούμε για δικές μας εσφαλμένες προσεγγίσεις;

Μετά όλα αυτά, αν υποθέσουμε ότι ήσασταν στην κυβέρνηση, ποια λύση θα εφαρμόζατε;

Το πρώτο θα είναι να τακτοποιηθούν όλοι οι εργαζόμενοι. Είναι το πρώτο και το ελάχιστο που θα έπρεπε να γίνει και το οφείλουμε στα παιδιά αυτά, τα οποία σήκωσαν στην πλάτη τους όλη την προσπάθεια. Το δεύτερο είναι ότι η κυβέρνηση πρέπει να κάνει ποιοτικά βήματα για την ανάπτυξη των ΚΕΠ. Αυτά συνίστανται στο ότι θα πρέπει να μπουν οι δύσκολες υποθέσεις στα ΚΕΠ, αλλά και στο ότι θα πρέπει να μπουν και προθεσμίες διεκπεραίωσης. Αν δεν τηρούνται, το κράτος θα πρέπει να αποζημιώνει τους πολίτες. Τότε θα μιλάμε για μια πραγματική απογείωση του θεσμού.

Όμως, ο αρμόδιος υφυπουργός Αποστ. Ανδρεουλάκος δε δείχνει να έχει τις ίδιες ευαισθησίες και τα ίδια οράματα με εσάς ή τουλάχιστον δεν το έχουμε δει.

Δυστυχώς, δεν έχουν την προσέγγιση αυτή στην οποία προαναφέρθηκα. Πιστεύω ότι με τη συζήτηση στη Βουλή δόθηκαν ερεθίσματα και θέλω να πιστεύω πως σιγά σιγά θα αρχίσουν να προσεγγίζουν διαφορετικά το θέμα, γιατί τα ΚΕΠ είναι ένας σπουδαίος θεσμός που οφείλουμε στους πολίτες, κυρίως στους αδύναμους, όσο και σε εκείνους που δεν έχουν ευκολίες πρόσβασης στο κράτος. 

Πάντως, ειπώθηκε κι ένα άλλο επιχείρημα: ότι όσο εξελίσσεται η κοινωνία της πληροφορίας, τόσο θα μειώνεται ο ρόλος των ΚΕΠ, καθώς οι πολίτες θα εξυπηρετούνται από τον προσωπικό τους υπολογιστή. Αυτό, όμως, δεν ισχύει για όλες τις υποθέσεις. Μπορεί να φθάσουμε στο σημείο να παραλαμβάνουν απλές βεβαιώσεις. Όσο όμως υπάρχει η ανάγκη για πιο σύνθετες υποθέσεις, που χρειάζονται την προσέγγιση πρόσωπο με πρόσωπο, δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος από το να έλθει κάποιος σε επαφή με τη δημόσια διοίκηση μέσω του χαμόγελου ενός νέου ανθρώπου, που θα σπεύσει να εξυπηρετήσει και να δώσει λύσεις με μεγάλη προθυμία.